ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΧΡΗΣΙΜΑ LINKS ΣΤΑ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ-ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

1.    Ποιος ο ρόλος των αισθητηρίων οργάνων;

2.    Ποια είναι τα κύρια μέσα συλλογής πληροφοριών που αφορούν την κατάσταση του σώματός μας ή τις μεταβολές στο εξωτερικό περιβάλλον; Πώς, με ποια μορφή και πού μεταφέρονται οι πληροφορίες αυτές και γιατί;

3.    Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι υποδοχείς και τι είδους αλλαγές ανιχνεύονται από κάθε κατηγορία;

4.    Με ποια μορφή βρίσκονται στο σώμα οι αισθητήριοι υποδοχείς;

5.    Τι είναι η αίσθηση;

6. Για ποιο λόγο ενώ ο τρόπος δημιουργίας και μεταφοράς της νευρικής ώσης είναι ο ίδιος, ανεξάρτητα από το είδος του ερεθίσματος έχουμε διαφορετική αίσθηση;

7. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι αισθήσεις; Nα αναφερθούν παραδείγματα από κάθε κατηγορία.

8.    Πού βρίσκονται οι υποδοχείς των σωματικών αισθήσεων;

9.    Τι είδους υποδοχείς περιέχει το δέρμα;

10. Πού βρίσκονται οι υποδοχείς του πόνου και πώς διεγείρονται;

11. Ποια είναι τα διαφορετικά είδη πόνου; Ποιες οι διαφορές μεταξύ τους ως προς τη διάρκεια, την ένταση και τον εντοπισμό τους.

12. Πού βρίσκονται οι υποδοχείς της αφής;

13. Σε ποιες περιοχές του δέρματος βρίσκονται σε μεγαλύτερη πυκνότητα οι υποδοχείς που μας βοηθούν να αντιλαμβανόμαστε την υφή των αντικειμένων; Να αναφέρετε παραδείγματα τέτοιων περιοχών.

14. Πού βρίσκονται οι υποδοχείς της πίεσης;

15. Πού βρίσκονται οι υποδοχείς της θερμοκρασίας;

16. Σε  ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι υποδοχείς της θερμοκρασίας;

17. Σε ποιο μέρος του εγκεφάλου βρίσκεται το κέντρο των σωματικών αισθήσεων;

18. Ποιο είναι το σχήμα και η διάμετρος του οφθαλμικού βολβού;

19. Aπό ποιους χιτώνες αποτελείται ο οφθαλμικός βολβός και τι περιλαμβάνει ο καθένας;

20. Τι είναι ο κερατοειδής;

21. Τι είναι η ίριδα;

22. Πώς ρυθμίζεται το εύρος της κόρης;

23. Πώς ελέγχεται η ένταση του φωτός που εισέρχεται στον οφθαλμό;

24. Πώς συνδέεται ο κρυσταλλοειδής με το ακτινωτό σώμα;

25. Γιατί πρέπει να μεταβάλλεται η κυρτότητα του κρυσταλλοειδή;

26. Ποιος ο ρόλος των μυών στη λειτουργία του οφθαλμού;

27. Πώς ονομάζεται η κοιλότητα που σχηματίζεται ανάμεσα στην ίριδα, τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή;

28. Πώς ονομάζεται η κοιλότητα που σχηματίζεται πίσω από τον κρυσταλλοειδή φακό;

29. Τι είναι τα ραβδία και τα κωνία και τι περιέχουν; Ποια είναι περισσότερα σε αριθμό; Ποια εντοπίζονται στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς και κυρίως στην ωχρή κηλίδα;

30. Τι είναι η ωχρή κηλίδα;

31. Πώς διεγείρονται τα κωνία και τα ραβδία;

32. Να συγκρίνετε τα ραβδία με τα κωνία.

33. Πώς ονομάζονται οι απολήξεις των τροποποιημένων νευρικών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς;

34. Να περιγράψετε τη διαδρομή του φωτός μέχρι τα ραβδία και τα κωνία.

35. Πώς σχηματίζεται το είδωλο στον αμφιβληστροειδή;

36. Πώς σχηματίζεται το οπτικό νεύρο, από πού εξέρχεται και πού καταλήγει;

37. Πώς εξασφαλίζεται η ευκρίνεια της όρασης;

38. Τι ονομάζουμε προσαρμογή και γιατί είναι απαραίτητη;

39. Ποιο όργανο είναι υπεύθυνο για την ακοή και την ισορροπία και από ποια μέρη αποτελείται;

40. Ποια είναι τα μέρη του εξωτερικού αυτιού;

41. Γιατί η είσοδος του ακουστικού πόρου είναι επενδυμένη με τριχίδια και κύτταρα που εκκρίνουν κυψελίδα;

42. Ποια είναι τα μέρη του μέσου αυτιού;

43. Πώς ξεχωρίζει το εξωτερικό από το εσωτερικό αυτί;

44. Πού καταλήγει η ευσταχιανή σάλπιγγα, τι συνδέει και ποιος ο ρόλος της;

45. Ποια είναι τα μέρη του εσωτερικού αυτιού;

46. Ποιο τμήμα του εσωτερικού αυτιού εξυπηρετεί την ακοή και ποια η δομή του;

47. Ποιo είναι τα υποδεκτικό  όργανο της ακοής και πού βρίσκεται; Από τι αποτελείται; Μέσω ποιου νεύρου και σε ποιο μέρος του νευρικού συστήματος μεταφέρονται οι νευρικές ώσεις που ξεκινούν από τους υποδοχείς της ακοής;

48. Πώς ακούμε;

49. Ποιος είναι ο ρόλος του πτερυγίου, του τυμπανικού υμένα, των ακουστικών οσταρίων, της ωοειδούς θυρίδας, των τριχοφόρων κυττάρων στην αίσθηση της ακοής;

50. Ποιοι είναι οι υποδοχείς της ισορροπίας  και πού βρίσκονται; Από τι αποτελούνται; Πώς δημιουργούνται οι νευρικές ώσεις; Μέσω ποιου νεύρου και σε ποια μέρη του νευρικού συστήματος μεταφέρονται οι νευρικές ώσεις που ξεκινούν από τους υποδοχείς της ισορροπίας;

51. Ποιοι από τους υποδοχείς των αισθητηρίων οργάνων των ειδικών αισθήσεων ανήκουν στους μηχανοϋποδοχείς και ποιοι στους χημειοϋποδοχείς;

52. Ποιες αισθήσεις χρησιμοποιούμε κυρίως, για να επιλέξουμε την τροφή μας;

53. Ποιο είναι το υποδεκτικό όργανο της όσφρησης, πού βρίσκεται και από τι αποτελείται; Πώς δημιουργείται η νευρική ώση, μέσω ποιου νεύρου και σε ποια περιοχή του εγκεφάλου μεταφέρεται;

54. Τι ονομάζουμε εξοικείωση του υποδοχέα;

55. Ποιο είναι το υποδεκτικό όργανο της γεύσης, πού βρίσκεται και από τι αποτελείται; Πώς δημιουργείται η νευρική ώση, μέσω ποιας οδού και σε ποια περιοχή του εγκεφάλου μεταφέρεται;

56. Γιατί αδυνατούμε να γευτούμε τη γεύση ξηράς τροφής, όταν στη γλώσσα δεν υπάρχει σάλιο;

57. Ποιες είναι οι 4 βασικές γεύσεις;  Πώς μπορεί να αποφευχθεί η εξοικείωση των υποδοχέων των 4 βασικών γεύσεων;

Προσοχή στις εικόνες 10.1, 10.6

Χρήσιμα links
Όραση 1
Όραση 2
Ακοή 1
Ακοή 2
Ακοή 3
Ακοή 4
Αυτί (1)
Αυτί (2) 
Ισορροπία (1)
Ισορροπία (2)
Ισορροπία (3)
Όσφρηση
Γεύση

Μπορείτε να τεστάρετε τις γνώσεις σας στη δομή του οφθαλμικού βολβού εδώ και στη δομή του αυτιού εδώ.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ, ΑΝΙΜΑΤΙΟΝ & ΧΡΗΣΙΜΑ LINKS ΣΤΟΥΣ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ - Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

1. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι αδένες; Πού εκκρίνει το προϊόν του κάθε είδος αδένα;

2. Οι ενδοκρινείς αδένες περιέχουν μεγάλο αριθμό τριχοειδών. Γιατί νομίζετε ότι συμβαίνει αυτό;

3. Τι είναι οι ορμόνες; Από ποιους αδένες εκκρίνονται; Ποιος ο ρόλος τους στον οργανισμό; Πώς ονομάζονται τα κύτταρα που διεγείρουν και πώς φτάνουν σ’ αυτά;

4. Να αναφέρετε παραδείγματα α. ενδοκρινών β. εξωκρινών αδένων.

5. Ποιοι αδένες ονομάζονται μεικτοί; Να αναφερθούν παραδείγματα.

6. Το πάγκρεας είναι ένας μεικτός αδένας, ο οποίος εκκρίνει ινσουλίνη και παγκρεατικό υγρό.
α. Ποιο τμήμα του λειτουργεί ως ενδοκρινής αδένας και ποιο ως εξωκρινής;
β. Τι είναι η ινσουλίνη και ποια είναι η δράση της;
γ. Η δράση της ινσουλίνης είναι βραδεία ή ταχεία; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

7. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι ορμόνες ανάλογα με τον τρόπο δράσης τους; Πώς δρα η κάθε κατηγορία; Ποιες δρουν πιο γρήγορα και γιατί;

8. Πώς καταφέρνουν οι στεροειδείς ορμόνες να εισέρχονται στα κύτταρα-στόχους;

9. Με ποιο σύστημα συνεργάζεται το σύστημα των ενδοκρινών αδένων για τη ρύθμιση των λειτουργιών του οργανισμού; Κάποιες από τις ρυθμίσεις  που πραγματοποιούνται από τα δύο συστήματα πρέπει να γίνουν γρήγορα και κάποιες απαιτούν περισσότερο χρόνο. Ποιο σύστημα από τα δύο είναι υπεύθυνο για κάθε είδος ρύθμισης;

Προσοχή στις εικόνες 11.1 και 11.3.

Παρακολουθήστε ένα animation για τις ορμόνες και τον τρόπο δράσης τους.

Χρήσιμα links

http://highered.mheducation.com/sites/0072495855/student_view0/chapter20/animation__hormonal_communication.html

http://www.endocrineweb.com/

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ - ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΧΡΗΣΙΜΑ LINKS - ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

Ερωτήσεις & χρήσιμα links στο Νευρικό Σύστημα - Βιολογία Α' Λυκείου

1.    Ποιος είναι ο ρόλος του νευρικού συστήματος και με ποιο σύστημα συνεργάζεται άμεσα;        

2.    Με ποιο μηχανισμό ο οργανισμός αντιλαμβάνεται και αντιδρά στις μεταβολές που συμβαίνουν στο εξωτερικό περιβάλλον;

3.    Ποια είναι τα όργανα του νευρικού συστήματος;                        

4.    Ποια όργανα αποτελούν το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα;     

5.    Ποια όργανα αποτελούν το Περιφερικό Νευρικό Σύστημα;                  

6.    Από ποιο είδος ιστού αποτελούνται τα όργανα του νευρικού συστήματος;        

7.    Ποια είναι η δομική και λειτουργική μονάδα του νευρικού συστήματος;

8.    Από ποια είδη κυττάρων αποτελείται ο νευρικός ιστός;

9.    Ποια είναι η βασική ιδιότητα των νευρικών κυττάρων;

10. Από ποια μέρη αποτελείται το νευρικό κύτταρο;

11. Σε ποιο μέρος του νευρικού κυττάρου βρίσκονται ο πυρήνας και τα οργανίδια;     

12. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι αποφυάδες του νευρικού κυττάρου και ποιες οι διαφορές μεταξύ τους;   

13. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα νευρικά κύτταρα ανάλογα με τη λειτουργία που επιτελούν και ποιος ο ρόλος κάθε κατηγορίας;          

14. Ποιος είναι ο ρόλος των νευρογλοιακών κυττάρων;

15. Τι ονομάζουμε δυναμικό ηρεμίας;

16. Τι ονομάζουμε δυναμικό ενέργειας;

17. Τι είναι η νευρική ώση;

18. Από τι αποτελούνται τα νεύρα;

19. Ποια είναι η διαφορά του νευρώνα από το νεύρο;

20. Τι είναι τα γάγγλια;

21. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα νεύρα ανάλογα με τι λειτουργία τους και από τι είδους αποφυάδες αποτελείται η κάθε κατηγορία;

22. Πόσα εγκεφαλικά νεύρα υπάρχουν στον άνθρωπο, σε ποια/ποιες κατηγορίες νεύρων ανήκουν, από πού εκφύονται και ποιες περιοχές νευρώνουν κυρίως;

23. Πόσα νωτιαία νεύρα υπάρχουν στον άνθρωπο, σε ποια κατηγορίες νεύρων ανήκουν, από πού εκφύονται και ποιες περιοχές νευρώνουν κυρίως;

24. Τι είναι η νευρική οδός;

25. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι νευρικές οδοί;

26. Ποια είναι η απλούστερη νευρική οδός;

27. Ποια είναι τα μέρη του αντανακλαστικού τόξου; Ποιο μέρος του αντανακλαστικού τόξου αποτελεί το κέντρο επεξεργασίας του ερεθίσματος;

28. Τι είναι τα αντανακλαστικά; Τι είδους κινήσεις ελέγχουν; Ποια η συμμετοχή του εγκεφάλου σε αυτές τις κινήσεις; Να αναφερθούν παραδείγματα. κινήσεων που ελέγχονται από αντανακλαστικά.

29. Δίνουμε με το χέρι μας ένα κτύπημα περίπου στο μέσο του γόνατου και αυτόματα εκτινάσσεται η κνήμη. Να εξηγήσετε το φαινόμενο.

30. Έφερες ένα φλιτζάνι γάλα που καίει στο στόμα σου και το απομάκρυνες. Ποια μέρη του νευρικού συστήματος πήραν μέρος και ποιος ο ρόλος τους;

31. Πώς προστατεύονται ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός;

32. Ποιος είναι ο ρόλος των μηνίγγων;

33. Πού κυκλοφορεί το εγκεφαλονωτιαίο υγρό και ποιος ο ρόλος του;

34. Από πού αρχίζει και πού καταλήγει ο νωτιαίος μυελός;

35. Από ποιες περιοχές εκφύονται τα νεύρα που νευρώνουν τα άνω και κάτω άκρα;

36. Τι κέντρα περιέχει ο νωτιαίος μυελός;

37. Ένας σοβαρός τραυματισμός στην σπονδυλική στήλη έχει ως συνέπεια να παραλύσουν τα άνω άκρα. α. Ποια περιοχή της σπονδυλικής στήλης έχει τραυματιστεί; β. Γιατί παρέλυσαν τα άνω άκρα;

38.     Ποια περιοχή του νωτιαίου μυελού ονομάζεται φαιά ουσία και ποια λευκή και από τι αποτελείται η κάθε μία;

39.     Για τι είναι υπεύθυνα τα κέντρα του εγκεφάλου;

40. Ποια είναι τα βασικά μέρη του εγκεφάλου;

41. Τι είναι οι έλικες και οι αύλακες του εγκεφάλου και ποιος ο ρόλος τους; Πώς ονομάζονται οι βαθύτερες αύλακες; Πώς ονομάζεται η σχισμή που χωρίζει το αριστερό από το δεξί ημισφαίριο;

42. Πώς συνδέονται τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου;

43. Πώς χωρίζεται το κάθε ημισφαίριο του εγκεφάλου σε λοβούς; Ποιοι λοβοί υπάρχουν σε κάθε ημισφαίριο;

44. Ποια είναι η μοναδική περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τις συνειδητές λειτουργίες; Από τι αποτελείται η περιοχή αυτή και πώς αυξάνεται η επιφάνειά της;

45. Ποιος είναι ο ρόλος του στελέχους του εγκεφάλου και ποιες οι λειτουργικές περιοχές του;

46. Ποιος ο ρόλος του υποθάλαμου;

47. Να γράψετε τρία κέντρα που εντοπίζονται στο προμήκη μυελό.

48. Γιατί βλάβη στον προμήκη μυελό συνεπάγεται το θάνατο;

49. Πώς συνδέονται τα ημισφαίρια της παρεγκεφαλίδας;

50. Ποια η κατανομή της φαιάς και της λευκής ουσίας στα ημισφαίρια του εγκεφάλου, στην παρεγκεφαλίδα και στον νωτιαίο μυελό;

51. Ποιος ο ρόλος της παρεγκεφαλίδας;

52. Τι ονομάζουμε μνήμη;

53. Για ποιων λειτουργιών την πραγματοποίηση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση η μνήμη;

54. Να αναφέρετε ονομαστικά τις κυριότερες ανώτερες πνευματικές λειτουργίες.

55. Τι ονομάζουμε βραχυπρόθεσμη μνήμη και πώς μπορεί να μετατραπεί σε μακροπρόθεσμη; Από τι εξαρτάται ο χρόνος μετατροπής της βραχυπρόθεσμης μνήμης σε μακροπρόθεσμη;

56. Τι είναι η αμνησία;

57. Από τι εξαρτάται η απώλεια συγκεκριμένου τύπου μνήμης;

58. Τι ονομάζουμε μάθηση;

59. Να αναφέρετε ονομαστικά διάφορους τύπους μάθησης.

60. Τι ονομάζουμε εξοικείωση;

61. Τι ονομάζουμε ευαισθητοποίηση;

62. Τι ονομάζουμε συνειρμική μάθηση;

63. Τι ονομάζουμε αντίληψη;

64. Τι ονομάζουμε συμπεριφορά; Ποιοι παράγοντες διαμορφώνουν τη συμπεριφορά και ποια τα είδη της;

65. Σε ποιους κλάδους χωρίζεται το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα;

66. Πότε η δράση των κλάδων του ΑΝΣ είναι ανταγωνιστική. Να γράψετε ένα παράδειγμα που να δείχνει την ανταγωνιστική δράση των δύο κλάδων του αυτόνομου νευρικού συστήματος.

67. Πώς δρα ο κάθε κλάδος του ΑΝΣ στη ρύθμιση του εύρους της κόρης του ματιού και στον έλεγχο της συχνότητας του καρδιακού παλμού;

68. Να αναφέρετε παραδείγματα λειτουργιών στη ρύθμιση των οποίων συμμετέχει το ΑΝΣ.

Προσοχή στις εικόνες 9.1, 9.8, 9.11, 9.12.

Νευρική ώση
Κουίζ στις λειτουργίες του ΑΝΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΧΡΗΣΙΜΑ LINKS ΣΤΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

1.    Ποιος είναι ο ρόλος του κυκλοφορικού συστήματος;

2.    Ποια είναι τα όργανα του κυκλοφορικού συστήματος;

3.    Ποιο σύστημα είναι στενά συνδεδεμένο με το κυκλοφορικό και τι κυκλοφορεί μέσα σ’ αυτό;

4.    Ποιο είναι το κύριο όργανο του κυκλοφορικού συστήματος, πού βρίσκεται, τι σχήμα και τι μέγεθος έχει και από τι είδους ιστό αποτελείται;

5.    Από πόσους και ποιους χώρους αποτελείται η καρδιά;

6.    Υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στους δύο κόλπους ή στις δύο κοιλίες;

7.    Γιατί οι κοιλίες έχουν παχύτερα τοιχώματα από τους κόλπους;  

8.    Γιατί η αριστερή κοιλία έχει παχύτερα τοιχώματα από τη δεξιά;

9.    Πώς εξασφαλίζεται η μονόδρομη ροή του αίματος σε κάθε σύσπαση της καρδιάς;

10. Πού υπάρχουν βαλβίδες και ποιος ο ρόλος τους;

11. Γιατί η καρδιά είναι μια αντλία αναρροφητική και ταυτόχρονα συμπιεστική;

12. Ποια είναι η προέλευση, η περιεκτικότητα σε οξυγόνο και η περαιτέρω πορεία  του αίματος που φτάνει στο δεξιό κόλπο;

13. Ποια είναι η προέλευση, η περιεκτικότητα σε οξυγόνο και η περαιτέρω πορεία του αίματος που φτάνει στον αριστερό κόλπο;

14. Σε ποιο διαμέρισμα της καρδιάς καταλήγει το αίμα που προέρχεται από τους πνεύμονες και ποια η σύστασή του σε οξυγόνο;

15.  Σε ποιο διαμέρισμα της καρδιάς καταλήγει το αίμα που προέρχεται από την περιφέρεια και ποια η σύστασή του σε οξυγόνο;

16.  Πώς ονομάζεται το μεγάλο αγγείο που μεταφέρει αίμα από την καρδιά προς τους πνεύμονες;

17.  Γιατί το αίμα πηγαίνει στους πνεύμονες;

18.  Τι είναι η αορτή;

19. Ποια είναι η πορεία του πλούσιου σε διοξείδιο του άνθρακα αίματος από τα διάφορα σημεία του σώματος μέχρι να καταλήξει πάλι σε αυτά αλλά πλούσιο σε οξυγόνο;

20. Πού οφείλονται οι παλμοί;

21. Ποιος είναι ο φυσιολογικός αριθμός παλμών α) στους ενήλικες β) σε ένα μωρό κατά τη γέννησή του;

22. Γιατί οι καρδιακοί παλμοί ενός βρέφους την στιγμή της γέννησης του μπορεί να φτάσουν μέχρι και 130 ανά λεπτό;

23. Πότε η καρδιά αναγκάζεται να αυξήσει το ρυθμό λειτουργίας της;

24. Ποιες κατηγορίες αιμοφόρων αγγείων γνωρίζετε και ποιος ο ρόλος καθεμιάς;

25. Να συγκρίνετε τις αρτηρίες με τις φλέβες.

26. Να συγκρίνετε τα είδη των αιμοφόρων αγγείων ως προς τη διάμετρό τους, το πάχος των τοιχωμάτων τους και την ύπαρξη, στο εσωτερικό τους, βαλβίδων.

27. Πώς ονομάζονται οι διακλαδώσεις των αρτηριών και των φλεβών;

28. Πώς διοχετεύεται το αίμα στις αρτηρίες;

29. Τι ονομάζουμε σφυγμό και πού ανιχνεύεται;

30. Ποια σχέση έχουν ο ρυθμός των σφυγμών των αρτηριών και των παλμών της καρδιάς;

31. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ σφυγμού και καρδιακού παλμού;

32. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες αρτηρίες του σώματος;

33.  Σε ποια αιμοφόρα αγγεία το αίμα εμφανίζει μεγαλύτερη πίεση και γιατί;

34. Γιατί οι αρτηρίες έχουν περισσότερο μυϊκό ιστό στα τοιχώματά τους από τις φλέβες;

35.  Σε ποιο αγγείο βρίσκεται ανά πάσα στιγμή το μεγαλύτερο ποσοστό της συνολικής ποσότητας αίματος;

36. Ποια αγγεία έχουν βαλβίδες και ποιος ο ρόλος τους;

37. Τι ποσοστό της συνολικής ποσότητας αίματος βρίσκεται ανά πάσα στιγμή στις φλέβες και τα φλεβίδια;

38. Γιατί λέμε ότι οι φλέβες λειτουργούν σαν δεξαμενές αίματος;

39. Πώς συνδέονται οι φλέβες µε τις αρτηρίες;

40. Ποια είναι τα πολυπληθέστερα και λεπτότερα αιμοφόρα αγγεία;

41. Ποια είναι η διάμετρος των τριχοειδών αγγείων;

42. Από τι αποτελούνται τα τοιχώματα των τριχοειδών;

43. Πώς γίνεται η ανταλλαγή του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα στα τριχοειδή;

44. Γιατί τα τριχοειδή έχουν πολύ λεπτά τοιχώματα;

45. Τι εκφράζει ο όρος «πίεση του αίματος»;

46. Ποια πίεση ονομάζεται συστολική και ποια διαστολική;

47. Πώς μεταβάλλεται η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αγγείων, καθώς αυτό κινείται από τις αρτηρίες προς τις φλέβες μέσω των τριχοειδών και πού οφείλεται αυτή η μεταβολή;

48. Με ποιον τρόπο διευκολύνεται η ανταλλαγή ουσιών μεταξύ τριχοειδών και κυττάρων;

49. Σε ποια αιμοφόρα αγγεία το αίμα ρέει με μικρότερη ταχύτητα και γιατί;

50. Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στη ροή φλεβικού αίματος προς την καρδιά;

51. Πώς μεταβάλλεται η πίεση με την αύξηση της ηλικίας;

52. Τι είναι υπέρταση, ποιων οργάνων η λειτουργία κινδυνεύει εξαιτίας της υπέρτασης και ποιοι παράγοντες μας προφυλάσσουν από την εμφάνισή της;

53. Πώς ονομάζεται η παθολογική μείωση της αρτηριακής πίεσης;

54. Ποια είναι τα συστατικά του αίματος;

55. Ποια είναι τα έμμορφα συστατικά του αίματος, ποιος ο ρόλος τους, τι ποσοστό του όγκου του αίματος καταλαμβάνουν και πού παράγονται;

56. Βρείτε δύο οστά που παράγουν κύτταρα του αίματος.

57. Πόσα λίτρα αίματος υπάρχουν σε έναν ενήλικα κατά μέσο όρο;

58. Ποια είναι τα περισσότερα κύτταρα του αίµατος;

59. Tι σχήμα έχουν  τα ώριμα ερυθρά αιμοσφαίρια και γιατί;

60. Πού οφείλεται το κόκκινο χρώμα των ερυθρών αιμοσφαιρίων;

61. Τι είναι η αιμοσφαιρίνη και ποιος ο ρόλος της;

62. Πώς ονομάζεται ο κύριος τύπος αιμοσφαιρίνης στους ενήλικες και ποια η δομή της;

63. Ποιος ο χρόνος ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων; Σε ποια όργανα καταστρέφονται;

64. Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι ενώ τα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν περιορισμένο χρόνο ζωής, ο αριθμός τους διατηρείται σταθερός;

65. Γιατί άνθρωποι που ζουν σε μεγάλο υψόμετρο έχουν περισσότερα ερυθροκύτταρα; Πώς επιτυγχάνεται αυτό;

66. Να εξηγήσετε πού οφείλεται η ερυθρότητα στο πρόσωπο των ορειβατών, όταν βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο.

67. Να συγκρίνετε την αιμοσφαιρίνη με την οξυαιμοσφαιρίνη.

68. Το αίμα που διοχετεύεται διαμέσου της πνευμονικής αρτηρίας στους πνεύμονες έχει σκούρο κόκκινο χρώμα. Γιατί συμβαίνει αυτό;

69. Σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται τα λευκά αιμοσφαίρια και ποια κύτταρα περιλαμβάνει η κάθε κατηγορία; Ποια από τα παραπάνω κύτταρα έχουν την ικανότητα να διαπερνούν τα αιμοφόρα αγγεία και γιατί;

70. Ποια κατηγορία λευκών αιμοσφαιρίων διαφοροποιείται σε μακροφάγα;

71. Ποια κύτταρα παράγουν αντισώματα;

72. Ποιος ο χρόνος ζωής των λευκών αιμοσφαιρίων;

73. Πόσα λευκά αιμοσφαίρια βρίσκονται φυσιολογικά ανά mm³ αίματος; Πώς μεταβάλλεται ο αριθμός τους σε περιπτώσεις μολύνσεων και γιατί;

74. Τι γνωρίζεται για τη μέγεθος, το σχήμα, τη δομή και το χρώμα των αιμοπεταλίων;

75. Ποιος ο χρόνος ζωής των αιμοπεταλίων;

76. Πόσα αιμοπετάλια βρίσκονται φυσιολογικά ανά mm³ αίματος;

77. Ποια κύτταρα του αίματος στερούνται πυρήνα;

78. Γιατί ο αριθμός των κυττάρων του αίματος αποτελεί διαγνωστικό εργαλείο;

79. Να συγκρίνετε τα ερυθρά αιμοσφαίρια με τα λευκά αιμοσφαίρια.

80.  Τι είναι το πλάσμα και από τι αποτελείται;

81. Πώς ονομάζεται το υγρό του αίματος;

82. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι πρωτεϊνες του πλάσματος του αίματος και ποιος ο ρόλος κάθε κατηγορίας;

83. Tι ονομάζουμε ορό του αίματος;

84. Ποιες οι λειτουργίες του αίματος;

85. Γιατί είναι σημαντική η πήξη του αίματος;

86. Πώς κατά την πήξη του αίματος σχηματίζεται ο θρόμβος που σταματά τη ροή του αίματος;

87. Τι είναι η θρομβίνη και ποιοι παράγοντες είναι απαραίτητοι για το σχηματισμό της;

88. Με ποιους τρόπους το κάπνισμα βλάπτει το κυκλοφορικό;

89. Tι γνωρίζετε για την αιμορροφιλία;

90. Πώς καθορίζονται οι ομάδες αίματος;

91. Τι είναι τα συγκολλητινογόνα και τι οι συγκολλητίνες;

92. Να αναφέρετε τα αντιγόνα και τα αντισώματα που υπάρχουν στις ομάδες Α, Β, ΑΒ και Ο.

93. Γιατί η ομάδα Ο δίνει αίμα σε όλες τις άλλες ομάδες, ενώ η ΑΒ μόνο στη δική της ομάδα;

94. Ένας δότης οµάδας αίµατος Β σε ποιες οµάδες µπορεί να δόσει αίµα;

95. Γιατί οι άνθρωποι που έχουν οµάδα αίµατος Ο ονοµάζονται "παγκόσµιοι δότες";

96. Μπορούν όλοι να πάρουν/δώσουν αίμα από/σε όλους;

97. Ποια ομάδα είναι η πιο «τυχερή»;

98. Στο νοσοκομείο που εργάζεστε 2 ασθενείς έχουν ομάδα αίματος Ο, ένας ΑΒ και ένας Β. Καθένας έχει ανάγκη από μια φιάλη αίμα. Aν υπάρχουν διαθέσιμες στο νοσοκομείο 1 φιάλη αίματος ομάδας Ο, 2 ομάδας Α και 1 ομάδας Β, καλύπτονται οι ανάγκες σε αίμα;

99. Πότε προκαλείται συγκόλληση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και τι συνέπειες έχει;

100. Πότε χρειάζεται να ξέρουµε την οµάδα αίµατος;

101.Tι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τις μεταγγίσεις;

102.Από ποια αλληλόμορφα καθορίζονται οι ομάδες αίματος και ποια η σχέση μεταξύ τους;

103. Εκτός από το σύστημα ΑΒΟ, ποιος άλλος παράγοντας λαμβάνεται υπόψη για τον χαρακτηρισμό και την ταξινόμηση του αίματος ενός ατόμου;

104.Ποια άτομα χαρακτηρίζονται ως Rhesus θετικά και ποια ως Rhesus αρνητικά;

105.Τι θα συμβεί αν ο παράγοντας Rhesus ενεθεί σε άτομο Rh^-;

106.Πότε μπορεί ο παράγοντας Rhesus να δημιουργήσει πρόβλημα σε ένα νεογέννητο βρέφος; Πώς μπορεί να ξεπεραστεί το πρόβλημα αυτό;

107.Πότε ένα άτομο πάσχει από αναιμία;

108.Ποια είδη αναιμίας υπάρχουν και πού οφείλεται το καθένα;

109.Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν η σιδηροπενική αναιμία και η μεσογειακή αναιμία;

110.Ένας γιατρός χορηγεί σε ασθενή του βιταμίνη Κ και του συνιστά να καταναλώνει τροφές πλούσιες σε Ca. Τι συμπτώματα μπορεί να εμφανίζει ο ασθενής;

111.Ένα άτομο που αισθάνεται αδικαιολόγητα κόπωση επισκέπτεται τον γιατρό του ο οποίος του συνιστά: α) Εργαστηριακές εξετάσεις για τον προσδιορισμό του επιπέδου της αιμο­σφαι­ρίνης στο αίμα. β) Διατροφή πλούσια σε ψάρια, πουλερικά, γαλακτομικά, συκώτι,  δημητριακά, σταφίδες, φακές. Να δικαιολογήσετε τις οδηγίες του γιατρού.

Προσοχή στις εικόνες 3.4, 3.7, 3.8, 3.11, 3.15, 3.16, 3.21 και στον πίνακα 3.2.

    Δείτε πώς η καρδιά αντλεί το αίμα εδώ. 

    Δείτε τη μορφή και τη λειτουργία των κυττάρων του αίματος εδώ.
    Μπορείτε να μάθετε για τον καρδιακό παλμό εδώ και για την κυκλοφορία του αίματος εδώ.